1294
BLOG
Zofia Krygowska, czyli narodziny polskiej dydaktyki matematyki
BLOG
16 maja, mija 20 lat od śmierci prof. Zofii Anny Krygowskiej. Dla uczczenia tej rocznicy w Zakładzie Dydaktyki Matematyki, Akademii Pedagogicznej im.KEN w Krakowie, dnia 12 maja odbyło się uroczyste seminarium z udziałem Jej doktorantów. Przebieg tego spotkania miał charakter wspomnieniowy, a na zakończenie uczestnicy złożyli wiązanki kwiatów na grobie Zofii Krygowskiej i jej męża Władysława, na Cmentarzu Rakowickim.Kim była Zofia Krygowska?Urodzona we Lwowie 19 września 1904 roku, szkołę średnią ukończyła w Zakopanem, studia z matematyki odbyła na UJ (1923-1927) i po nich rozpoczęła pracę jako nauczycielka w krakowskich szkołach. Podczas okupacji niemieckiej brała udział w tajnym nauczaniu, była łącznikiem Delegatury Komisji Oświecenia Publicznego.Po wojnie, rozpoczęła pracę jako instruktor w wojewódzkim ośrodku metodycznym, a w latach 1948-51 była kierownikiem tego ośrodka. W 1950 roku obroniła pracę doktorską na UJ pt. “O granicach ścisłości w nauczaniu geometrii elementarnej”. W tym samym roku została zatrudniona w Wyższej Szkole Pedagogicznej i pracowała tam do momentu przejścia na emeryturę, przechodząc przez kolejne szczeble awansu naukowego: 1963- profesor nadzwyczajny,1974-profesor zwyczajny.Działalność zawodowa Zofii Krygowskiej była niezwykle bogata. Jej dorobek to: wypromowanie ponad 20 prac doktorskich, opublikowanie blisko 300 prac monografii, rozpraw, podręczników. Była autorką reformy nauczania matematyki w kraju, członkiem wielu towarzystw i organizacji naukowych międzynarodowych ,członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Matematycznego.Profesor Zofię Krygowską kilkakrotnie słuchałem podczas jej gościnnych wykładów w Warszawie, poznałem Ją bliżej dzięki temu, że moja żona przygotowała pod jej kierunkiem dysertację doktorską, gościliśmy ją pewnego razu w naszym domu ,gdy odlatywała z Okęcia na kolejną międzynarodową konferencję matematyczną ( aktywnie pracowała w komisjach UNESCO).Była osobą o wielkiej kulturze, otwartą i życzliwą ,miała biegłą znajomość języków obcych, utrzymywała bliskie kontakty ze znanymi w świecie specjalistami(J.Piagetem, H.Freudenthalem, W.Servaisem,J.Dieudonne).Miała ogromną wiedzę w dziedzinie psychologii, teorii poznania, logiki, teorii informacji. Rozmowa z Nią była zawsze dla nas intelektualnym wzbogaceniem.Dziełem jej życia, jest uformowanie nowoczesnej dydaktyki matematyki o znaczeniu światowym.Nie chcę przez to powiedzieć ,że przed jej wystąpieniem w kraju nie było wielkich osiągnięc w zakresie unowocześnienia nauczania matematyki .Wystarczy wymienić z okresu II Rzeczpospolitej ośrodek lwowski.Jednak to Zofia Krygowska jako pierwsza w kraju, określiła naukowe podstawy tej dyscypliny, wyznaczyła przedmiot badań, metody badawcze i język. Jej trzytomowe dzieło :” Zarys dydaktyki matematyki” (wyd.1969-79),tłumaczone fragmentami w wielu krajach, pozostaje po dziś dzień niezwykle aktualne i wzorcowe dla tych, którzy twórczo zajmują się dydaktyką matematyki.Uformowała dydaktykę matematyki, jako samodzielną naukę, wykorzystując badania psychologii epistemologicznej J.Piageta i idee strukturalizmu szkoły Bourbakistów we Francji oraz prace dydaktyczne F.Papy z Belgii( głównie jego 6-tomowy kurs “Mathematique Moderne”).Przed badaniami i odkryciami Zofii Krygowskiej, istniała jedynie metodyka matematyki, jako proste uogólnienie doświadczeń najlepszych nauczycieli. Natomiast w jej osobie mieliśmy do czynienia z doskonałym stopem umysłu badawczego z intuicją praktyka szkolnego. Nikt tak jak ona, nie potrafił przenieść nowych idei modernizacji nauczania matematyki na karty podręcznika uczniowskiego lub do sali lekcyjnej z żywymi uczniami i nauczycielem .Jej twórczość w tej dziedzinie, zainspirowała środowiska metodyków nauczania innych przedmiotów szkolnych i spowodowała powstanie i rozwój w kraju, w latach 1970-80, dydaktyk innych nauk jako dyscyplin naukowych, w postaci takich prac jak: Dydaktyka biologii- Z.Stawińskiego (1978), Podstawy dydaktyki chemii (1975)–J.Soczewki, oraz Dydaktyka fizyki(1972) – M.Sawickiego.
